کارنامه موفق این طرح در سال اول، باعث شد تا در سال‌های بعد هم به‌کار خود ادامه دهد و تا امسال که پنجمین دوره آن است، رسانه‌ها و سینماگران دور هم جمع شوند و علل شکست طرح اذان تا اذان را از سال دوم به بعد بررسی کنند. استفاده از تجربیات گذشته برای پیشرفت در هر کاری روال عادی است که همیشه در پروژه‌های مختلف طی شده اما ظاهرا سینمای ایران در ۴سال گذشته ترجیح داده برای هر بالارفتنی، نردبانی درست کند و پایش را روی پله اول آن بگذارد تا از نو همه‌‌چیز را شروع کند. نتیجه این طرز عملکرد نیز ناگفته پیداست که جز درجازدن چیز دیگری نبوده. این اتفاق تلخ و تأسف‌بار را شکست‌های پی‌درپی طرح اذان تا اذان در ۴سال گذشته تأیید می‌کند که مدیران و مسئولان سینمایی کشور بدون درنظر گرفتن نقاط قوت آن در سال اول، در هر دوره ترجیح داده‌اند که براساس برنامه‌ریزی‌های غلط خود حرکت کنند و ماحصل آن چیزی جز خالی‌ماندن صندلی سینماها در این سال‌ها، نبوده است.
سیدهادی منبتی، مدیر پردیس سینما ملت درخصوص اجرای طرح اذان تا اذان در سال‌جاری معتقد است: امسال اصلا طرحی ارائه نشده، تنها موضوعی که شورای صنفی نمایش عنوان کرد، نیم‌بها کردن قیمت بلیت‌ها بود اما نه فیلم جدیدی برای نمایش به ما دادند و نه حتی صداوسیما همراهی کرد و تبلیغاتی برای اطلاع‌رسانی به عموم مردم انجام داد تا مردم آگاه شوند و برای دیدن فیلم در این ساعات به سینماها مراجعه کنند. از آنجایی هم که فیلمی وجود نداشت و باید همان آثار سابق را نمایش می‌دادیم، طرح اذان تا اذان در پردیس ملت اجرا نشد. مسئله اینجاست که وقتی فیلم جدیدی ارائه نمی‌شود و تنها یک فیلم را برای اکران این‌ماه معرفی می‌کنند و برنامه‌ریزی دیگری وجود ندارد، اصلا نمی‌توان گفت طرحی وجود دارد. تنها اتفاقی که افتاد این بود که چند روز که از‌ماه مبارک رمضان گذشت، شورای صنفی اعلام کرد که سینماداران می‌توانند با هماهنگی تهیه‌کنندگان و دفاتر پخش فیلم‌های خاطره‌انگیز سینمای ایران، از این آثار استفاده کنند که البته نیاز به تمدید مجوز اکران وزارت ارشاد نیز داشت. ما هم از این موقعیت استفاده کردیم و ۲فیلم «اجاره‌نشین‌ها» و «هامون» را در پردیس ملت به‌صورت تک‌سانس نمایش دادیم که با استقبال خوبی هم روبه‌رو شد؛ حداقل فروش این‌دو فیلم که متعلق به ۲۶، ۲۵سال قبل هستند از فیلم‌هایی که در سال۹۱ساخته شده‌اند، بیشتر بوده است.
البته اجازه اکران آثار خاطره انگیز هم در شرایطی مطرح می‌شود که هر سینمایی امکان استفاده از آن را ندارد. کمااینکه امیرهوشنگ پاسبانیان، مدیر سینما استقلال می‌گوید: متأسفانه امکان استفاده سینمادارانی همچون من که سرگروه هستیم از این فیلم‌ها وجود نداشت؛ به‌دلیل اینکه ما طبق قانون تنها می‌توانیم فیلمی که سرگروهی‌اش را گرفته‌ایم، اکران کنیم و به همین دلیل اجازه پخش آثار سینمایی خاطره‌انگیز در طرح اذان تا اذان کمکی به ما نکرد. اصلا اگر قرار بود این اتفاق بیفتد و ما اجازه انتخاب داشتیم، ترجیح می‌دادیم اکران فیلم آقای مهرجویی را ادامه دهیم که متأسفانه امکان اکرانش به اجبار از ما گرفته شد. زمانی که «چه‌خوبه که برگشتی» را نمایش می‌دادیم اصلا افت فروش نداشتیم و مانند روزهای قبل از ماه رمضان با فروش خوبی روبه‌رو بودیم؛ درحالی‌که این روزها با اکران «گهواره‌ای برای مادر» آخرین سانس ما ۲۱:۳۰ است. البته مشکل این اثر تنها محدود به سینما استقلال نمی‌شود زیرا در سینمای ما به نسبت سینماهای دیگر بهترین فروش را هم داشته‌ایم. اما در کل تمام سینماهایی که این فیلم را نمایش می‌دهند با این مشکل مواجهند و برخی از آنها هم صرفا تک‌سانس آن را اکران می‌کنند.
بلیت نیم‌بها هم تأثیرگذار نشد
یکی از بخش‌های طرح اذان تا اذان، نیم‌بهاکردن قیمت بلیت سینماست تا بهانه‌ای شود که مخاطبان قهرکرده با سینما (آن هم در شرایط دشوار اقتصادی سال‌های اخیر)، انگیزه‌ای پیدا کنند و به همراه خانواده‌هایشان به سینما بیایند. اقدامی که متأسفانه چاره‌ساز واقع نشده و همچنان در غالب موارد، سالن‌های نمایش فیلم خالی از جمعیت مانده‌اند. اما اینکه چرا با اختصاص دادن این امتیاز باز هم سالن‌ها خالی از تماشگر است، سؤالی است که رضا سعیدی‌پور، مدیر سینما آزادی در پاسخش می‌گوید: اگر فیلم خوب نمایش داده شود یقینا مردم استقبال خواهند کرد اما اگر فیلم خوب نباشد، بلیت رایگان هم بدهید کسی برای دیدنش به سینما نمی‌آید. مؤید این ادعا هم فیلم‌های «گذشته» اصغر فرهادی و «چه خوبه که برگشتی» داریوش مهرجویی هستند که در طرح اکران اذان تا اذان فروش خیلی خوبی داشتند و حتی آمار فروش این‌دو فیلم از بهترین فروش سال‌های پیش نیز بیشتر است اما در مورد بقیه فیلم‌ها باید بگویم که متأسفانه فروش خوبی نداشته‌ایم و مردم استقبالی نکردند. واقعیت این است که اگر فیلم خوبی برای اکران باشد مردم به‌طور حتم استقبال می‌کنند و در غیراین صورت اتفاق خاصی نمی‌افتد.
عدم‌برنامه‌ریزی مناسب باعث شکست شد
محمد قاصداشرفی، رئیس انجمن سینماداران و مدیر سینما ماندانا نیز درخصوص علت شکست این طرح در پنجمین سال اجرا معتقد است: این طرح نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد تا بتوان از آن نتیجه خوب و مثبتی گرفت. به‌نظر من چندین عامل در موفق‌بودن این طرح دخیل هستند که متأسفانه به‌علت نبودن آنها این طرح در سال پنجم شکست خورد. واقعیت این است که باید برنامه‌ریزی درستی صورت گیرد تا عوامل متعدد تأثیرگذار در طرح، با هم هماهنگ شوند و در نهایت نتیجه خوبی را رقم بزنند. یکی از عوامل مهم این کار تبلیغات تلویزیونی و اطلاع‌رسانی به مردم است. عامل دیگر اکران فیلم‌های جدید و فیلم‌هایی است که بتوانند با مخاطب ارتباط برقرار کنند و دیگری تنظیم ساعات اکران است که مردم بعد از انجام فرائض دینی و دیدن سریال‌های تلویزیون زمان داشته باشند تا برای دیدن فیلم به سینما مراجعه کنند. در کنار همه اینها تأکید می‌کنم تنها عامل مؤثری که می‌تواند مخاطب را به سینما بیاورد، فیلم‌هایی با مضمون و کیفیت ساخت بالاست و اگر این اتفاق نیفتد به شکل رایگان هم نمی‌توانید مردم را به سینما بیاورید. قاصداشرفی در پایان یادآور شد: طرح اکران ویژه به‌دلیل مصادف‌شدن فصل تابستان با‌ماه مبارک رمضان می‌توانست پذیرای خانواده‌های بسیاری باشد که متأسفانه به‌دلیل نبودن فیلم خوب این اتفاق نیفتاد اما تصمیم جدیدی که شورای صنفی نمایش گرفته و از روز چهارشنبه شاهد اجرایش هستیم، اکران ۳فیلم «هیس»، «دهلیز» و «جا به جا» است که امیدواریم این ۳ فیلم بتوانند در این روزهای باقیمانده ماه رمضان باعث رونق اقتصادی سالن‌های نمایش فیلم شوند.
